Filosoof en onderzoeker Daniel Dennett probeert in zijn boek Van bacterie naar Bach en terug de eeuwenoude vraag te beantwoorden over het menselijke bewustzijn. Want waarom hebben we eigenlijk verstand? In dit nieuwe boek onderzoekt Dennett hoe je abstracte begrippen als ziel, intelligentie en creativiteit kunt beschrijven.

Van bacterie naar Bach en terug
Daniel Dennett

Dennett vertelt op verhalende wijze over bewustzijn en plaatst dit onderwerp in de context van evolutie en taal. Hij zet het bewustzijn af tegen kunstmatige intelligentie en biologische processen. Zijn grote voorbeelden hierbij zijn Darwin en Turing. Taal is een belangrijke factor, net zoals ‘memen’; vergelijkbaar met genen, maar dan ideeën of opvattingen die zich in het menselijke bewustzijn en in een cultuur hebben gevestigd, zich rap vermenigvuldigen en bijna niet uit te roeien zijn. Dennett gebruikt biologie en computerwetenschap, en dan vooral kunstmatige intelligentie, en komt zo tot een nieuwe visie op de menselijke geest. Zo legt hij uit dat we een ziel hebben, maar die bestaat uit talloze kleine ‘robots’. Een mooi beeld om uit te leggen dat, hoe ongrijpbaar de ‘ziel’ of het ‘bewustzijn’ ook is, er wel exacte, controleerbare zaken aan ten grondslag liggen. Even ongrijpbaar is de vrije wil: ja, die bestaat volgens Dennett, en dat die tot stand komt in talloze chemische processen is daarmee niet in tegenspraak: lichaam en geest werken altijd samen, je kunt zelfs zeggen dat ze samenvallen. Het gebruik van dit soort hot topics geeft het boek, dat bij vlagen voor de leek lastig te lezen kan zijn, een moderne sfeer. Van bacterie naar Bach en terug is, na Het bewustzijn verklaard, het tweede populairwetenschappelijke boek van Dennett over de menselijke geest.

Bekroond met vijf sterren in het NRC Handelsblad en vier sterren in De Volkskrant, die het ‘een rijk boek over evolutie’ noemt.